Benchmarking

Benchmarking Türkçedeki karşılığı ile ‘’kıyaslama’’ anlamı taşımaktadır. Peki bu nasıl bir kıyaslama? Bir işletmenin rekabet gücünü yükseltmek başarılı performansa sahip başka işletmelerin, iş yapma tekniklerini incelemesi, kendi teknikleri ile kıyaslaması ve bu kıyaslamadan elde ettiği bilgileri kendi işletmesinde uygulaması. Kıyaslama yapacağınız şirketin, mevcut şirkete en yakın özelliklerde olması ölçünüz olmalı bu durum size kolaylık ve fırsat sağlar. Aslında bu kıyaslama karşılıklıdır, iki şirkette (daha fazlada olabilir) işlem ve çalışma yöntemlerini önceden planlar, böylece karşılıklı bir fayda görme, temelinde çıkara dayalı bir şekilde iki tarafın da zayıf noktalarını güçlendirebileceği bir sürece girilmiş olur.

Benchmarking’i iyi anlamak lazım bu noktada insanlar durumu tam idrak edemediklerinde kafalarında başka düşünceler oluşabiliyor. Ne gibi? Hemen söylüyorum, bunun bir kopyala-yapıştır, bir fikir hırsızlığı, bir kolaya kaçma olduğunu düşünebiliyorlar.

Fakat hayır.Benchmarking, üç basamaktan oluşan bir çalışmadır.Nedir bu üç basamak? Bu basamaklar kıyaslama,uyarlama ve benimsemedir.Kıyas, iyi bir analiz ve araştırma, uyarlama, özgünlük ve yaratıcılık katarak kendi şirket vizyon, misyon ve fonksiyonuna uygun bir fikir geliştirme, benimseme ise şirketin üst yöneticilerinden, çalışan diğer bütün personellerin bu duruma adapte olması, anlaması ve buna göre çalışma yürütmesidir.

BENCHMARKİNG NASIL YAPILIR?

Şirketlerin olumlu bir benchmarking uygulamasını fiile geçirmesi için belli başlı koşullar vardır. Bu koşullar şirketin perspektifini aynı zamanda belirlediği hedeflerini ortaya koyar. Benchmarking uygulayacak olan bir şirket;

İstekli olmalı en iyiyi kendine hedef etmeli.
Piyasanın farkında olmalı en iyileri bilmeli.
Saydam olmalı.
Benchmarking sürecini sahiplenmeli ve uygulamalı.
Çalışanlarını eğitmeli.

İşletmenizi bir adım daha ileriye taşımak ve daha verimli hale getirmek için öncelikle ulaşmak istediğimiz noktayı daha sonra ise şu an ki bulunduğumuz konumu belirlemeliyiz ve benchmarking uygulamasına başlayabiliriz. Peki nasıl uygulayacağız?

Çalışanları eğitmeli ve bu sürece katılımını sağlamalıyız.
Üst yönetimden tam destek ve kararlılık sağlamalıyız.
Çalışanları eğitmeli ve bu sürece katılımını sağlamalıyız.
Üst yönetimden tam destek ve kararlılık sağlamalıyız.

Bu maddelerde olan bilgiler her yerde bulabileceğiniz şeyler ama ben size bunu daha açıklayıcı ve ufak tüyolar ile anlatayım. Çok iyi bir analiz yapmalısınız. Sektörünüzde,yerelde ve global de neler olmuş? kimler neler yapmış? Enine boyuna her şeyi ele almalısınız.

Farkınız ne? Farkınız çok önemli benchmarking yapan bir şirketin piyasada tutunabilmesi için sıyrılması gerek,işte o noktada tam olarak fark. Peki Vaadiniz ne? Ne vaat ediyorsunuz da müşteri size yönelmeli? İlk tercihi neden siz olmalısınız? Farkınız aslında bir yandan da vaadinizde insanlar sizi tercih ediyor ama markanızı görünce akıllarına ne geliyor ”burası çok hızlı, burası çok temiz, burası çok konforlu” gibi. Bu bahsettiklerim eğer benchmarking yapacaksanız işinize muhakkak yarayacaktır. Aynı durumlar için zaman harcamak yerine daha iyisi için uğraşılmalıdır.

BENCHMARKİNG AŞAMALARI

AŞAMA 1: PLANLAMA

Benchmarking sürecinin en detaylı araştırmasını ve planlı olunmasını gerektiren aşamalarından biridir. Bu aşamada şirketin eksiklerini tespit ederek nasıl daha iyi bir hale getirebilirim? diye düşünerek ne tür adımlar atmasını saptamalı ve bu doğrultuda hareket etmeli.

AŞAMA 2: ŞİRKET SEÇİMİ

Bu aşamada,kıyaslama işleminin yapılacağı şirket seçimi yapılır. Kıyaslama için seçilen şirketin kıyaslama yapacak olan şirket ile aynı sektörde olması ve benzerliği gerekmektedir. Sonrasında şirket ile iletişime geçilir ve işbirliği yapılır.

AŞAMA 3: ANALİZ

Belirlenen şirket ile anlaşılan şeffaflık doğrultusunda paylaşılan bilgiler, incelemeler ve sonra benchmarking analizleri yapılır ve raporlar hazırlanır. Raporlar tamamlandıktan sonra, raporda ortaya çıkan eksik ya da hatalı noktaların çözümüne yönelik öneriler sunulur.

AŞAMA 4: UYGULAMA

Önemli adımlardan biridir. Yöneticiler ve tüm çalışanların katılımı gerekmektedir. Kıyaslama ve sonuçların firma için uygulanabilir olması gerekmektedir. Kaynak ve bilginin doğru kullanımı bir yana zaman çok önemli bir faktör zamanlama yanlış olursa uygulama başarısızlıkla sonuçlanabilir.

BENCHMARKİNG UYGULAYIP BAŞARIYA ULAŞMIŞ KURULUŞLAR

Aslında bunu uygulayan en eski firmalardan bir tanesi Ford’un kurucusu Henry Ford olmuştur. Yürüyen bant sistemiyle üretimi, 1912’de Chicago’da bir tanıdığını görmek için gittiği mezbahadan esinlenerek geliştirmiştir.

Kasapların her birinin karkasın belirli bir bölümünü keserek kalanını diğer arkadaşlarına devrettiğini gören Ford, aynı yöntemi otomobil yapımında da ufak bir farkla uygulamıştır. Çengellerin üzerinde kaydığı çelik ray yerine, hareketli bir bant uygulaması geliştirmiştir.

Toyota’nın kurucusu oğlu Eiji Toyoda sadece bu işletmeleri ziyaret etmekle kalmamış, süpermarketlerde bile gözlemlerde bulunmuştur. Süpermarketlerde boşalan rafların geceleri hızla ve ihtiyaç doğrultusunda doldurulmasından etkilenen Toyoda Japonya’ya dönüşte “just-in-time” ya da tam zamanında üretim sıfır stokla çalışma olarak adlandırılan sistemin ilk uygulamalarını başlatmıştır.

Xerox işletmesinin diğer Japon işletmelerinden öğrenme fikriyle, uygulanmaya başlanmıştır.1979 yılında Xerox, benchmarking uygulamasına,rakipleri tarafından üretilen fotokopi makinelerinin parçalarını söküp inceleyerek başlamıştır.

Xerox, bu parçaların fiziksel bileşimlerinin nasıl yapıldığını değerlendirmenin yanı sıra,üretim maliyetlerini de incelemiş ve rakiplerinin bu ürünleri nasıl daha düşük maliyetlerle ürettiklerini anlamaya çalışmıştır.Daha sonra Xerox bu uygulamaları kendi üretim sürecine adapte etmiş ve iş planında kullanmıştır.

Ülkemizde küreselleşme ile birlikte uluslararası pazarlara girmek,rekabet gücünü artırmak, kaliteli mal ve hizmet üretmek amacıyla benchmarking yeni bir yönetim tekniği olarak kullanılmaya başlanmıştır. Sabancı Holding bünyesindeki işletmeler; Beksa, Brisa, Dusa, Kordsa ve Olmuksa tarafından benchmarking çalışmalarına sistematik bir yapı kazandırmak amacıyla 1997’de kurulan “BENCHSA” adlı bir çalışma grubu, benchmarking’i bir süreç olarak ele almakta, sürekli iyileştirmenin üzerinde önemle durmaktadır.

Devamını Oku